SAMAN NEZLESİ NEDİR?

Saman nezlesi tanımı yanlış isimlendirilmektedir. Zira saman bu vakaya niçin olmaz. Hastalık; akan / kaşınan burun ve göz, hapşırma, boğaz kaşıntısı ve burun, boğazda oldukca oranda akıntıdan oluşmaktadır. Havayla solunan parçaçıklara karşı gelişen allerji buna niçin olmaktadır.Yaz gribi ise malum grip (Virüs enfeksiyonları) den farklıdır, gribin aksine saman nezlesi şeklinde havadaki parçaçıklara karşı gelişen bir alerjidir. Saman nezlesi ve yaz gribi tıp dilinde allerjik rinit olarak malum durum için kullanılan yaygın isimlerdir. (Rinit, burun iltihabıdır.)Her yıl oldukca sayıda insan allerjik rinite yakalanmaktadır. Bazıları oldukca hafifçe atlatırken bazıları için oldukca ağır geçmekte, işlerini engellemekte ve yaşam standardını bozmaktadır.

ALLERJİNİN NEDENİ NEDİR?

Bir nebat yada hayvana ilişik bir parçaçık vücüda girerse (gözü kaplayan zardan, burun yada boğazdan) bu istilayı önlemek amacıyla bağışıklık sistemine ilişik bir cevap gelişir. Düzgüsel şartlar altında bu yararlı, naturel bir korunmadır. Bununla beraber bazı kişiler bir ekip maddelere karşı aşırı tepki göstermektedir. Bu maddelere allerjen, kişilere ise allerjik denilmektedir. Bu vaka aileyle ilgili olarak görülme eğilimi göstermektedir.

Allerjenler vücudu antikor yapmak suretiyle uyarırlar. Bunlar sonrasında allerjenlerle birleşerek, vücudda bu şekilde istenmeyen etkilere neden olan bazı kimyasal maddelerin salgılamasına niçin olurlar. Histamin bunlar içinde en iyi malum kimyasal maddedir. Bu madde burun zarlarının şişmesine, kaşıntıya, tahrişe ve aşırı oranda sümük oluşmasına niçin olur.

HANGİ ALLERJENLER RİNİT YAPAR?

Havada taşınabilecek kadar ufak ve hafifçe olan hayvan ve nebat proteinleri gözümüz burnumuz ve boğazımızdaki zarlar üstünde birikirler. Polenler, mantar sporları, hayvan tüyleri ve ev tozu bu parçaçıkların en sık rastlananlarındandır.

HANGİ POLENLER SORUN OLUR?

İlkbaharın erken dönemlerinde saman nezlesine polenler yada çevrede çoğunlukla rastlanan ağaçlar niçin olmaktadır. İlkbaharın geç dönemlerinde ise polenler çayırlardan meydana gelmektedir. Renkli süs bitkileri ender olarak allerjiye niçin olmaktadır. Zira onların polenleri havayla taşınamayacak kadar ağırdır. Bu bitkilerin polenleri bir yerden bir yere böcekler tarafınca taşınmaktadır. (arılar, kelebekler)

Bazı bitkiler ise Ağustosun sonunda polen vermeye başlarlar. Bu eylül ayı süresince devam eder. Kimi süre ekim ayına kadar yada ilk soğuklara kadar polen verdiği olur.

MANTAR NEDİR?

Mantarlar ekmeği küflendiren, meyvaların bozulmasına yol açan küflerdir. Bununla birlikte kuru yapraklarda, çayırlarda, samanda, tohumlarda öteki nebat ve toprakta da bulunurlar. Soğuğa dirençli oldukları için allerji problemi uzundur ve karın toprağı kapattığı dönemler haricinde tüm bir yıl sporları havada bulunur.

Ev içinde mantarlar ev bitkilerinde ve onların saksı toprağında yaşar. Bodrum katları ve çamaşır odaları şeklinde nemli yerlerin yanı sıra peynirde ve mayalanmış içkilerde de bulunurlar.

TÜM YIL BOYUNCA SAMAN NEZLESİ NASIL DEĞİŞİR?

Allerjenler hayvan artıkları (kediler, köpekler, atlar, yün) kozmetik malzemeler, mantarlar, yiyecekler ve ev tozlarıda dahil olmak suretiyle tüm yıl süresince bulunurlar. Ev tozu, mobilyalardan dökülen selülozdan, mantardan, ev hayvanlarında dökülen artıklardan ve böcek parçalarından oluşan karmaşık bir yapıdır. Allerji kışın sıcak hava sistemlerinin açılmasıyla ev tozunun tesiri altında artmaktadır.

ALLERJİ ZARARLI OLABİLİR Mİ?

Allerjik kişilerin soğuk algınlığına, sinüs enfeksiyonu ve kulak enfeksiyonlarına olan hassasiyetleri artmıştır. Bu hastalık onları allerjisi olmayan insanlardan daha çok rahatsız edebilir. Hatta kimi zaman daha ağır olarak bu kişilerde astım gelişebilir.

SİZ NE YAPABİLİRSİNİZ?

İdeal olarak allerjinizin oluştuğu yerden uzakta yaşamayı seçebilirsiniz. Mesela yalnız deniz havası solunum edebileceğiniz bir yerde yada hiçbir şeyin yaşamayacağı kadar kuru bir iklimde yaşamanıza devam edebilirsiniz. Ne yazık ki bu ideal uygulama nadiren yapılabilir. Sadece aşağıda sıralanan kendi kendinize yardım önerileri denemeye değerdir.

1.Çimleri keserken yada ev temizliği yaparken polen maskesi takının. (birçok eczaneden temin edilebilir)

2.Isıtma ve havalandırma sistemlerindeki filtreleri aylık olarak değiştirin yada bir hava temizleme aygıtı kullanmaya başlayın.

3.Polenlerin oldukca yoğun olduğu dönemlerde kapıları ve pencereleri kapalı tutun.

4.Evde bulunan nebat ve hayvanlardan uzak durun.

5.Kuş tüyü yastıkları, yün battaniye ve yün örtüleri pamuk yada bileşik maddeden yapılmış olanlarla değiştirin.

6.Lüzumlu olduğunda yeterince antihistaminik ve dekonjestan kullanın.

  1. Yatağınızın baş tarafı yukarı kaldırılmış bir halde uyuyun. Bunun için yatağınızın baş tarafındaki ayakların altına birer tuğla koyabilirsiniz.
  2. Genel sıhhat kurallarına uyun. Hergün egzerzis yapın. Sigarayı bırakın ve öteki hava kirliliğine yol açan şeylerden uzak durun. Dengeli beslenin karbonhitratları aza indirin. Dietinizi vitaminler ve özelliklede C vitaminiyle destekleyin. 10.Doktorunuzun tavsiyelerine uyun Kış aylarında iyi bir nemlendirici kullanın. Zira kuru ev içi havası birçok allerjik kişinin kötüleşmesine niçin olmaktadır. Sadece nemlendiricide mantar üreme şansına da dikkat edin.

Kulak Burun Boğaz uzmanınız tam bir kulak, burun, boğaz, baş ve boyun muayenesi yapmış olacaktır. Dikkatli bir değerlendirme sonucunda doktorunuz şikayetlerinize herhangi bir enfeksiyonun yada yapısal bir bozukluğun yol açıp açmadığına ve bunlara yönelik uygun tedaviye karar verecektir.

Allerji tedavisinde bir oldukca ilaçtan yararlanılmaktadır ve dokturunuz bunlar arasından size en uygun olanını seçecektir. Bunlar içinde antihistaminikler, dekonjestanlar, kromolin ve kortizonlu ilaçlar vardır. Şüphelenilen bir allerjinin medikal tedavisi bununla beraber çevre kontrolü danışmalığınıda kapsamaktadır. Netice olarak detaylı bir öykü ve iyi bir muayeneden sonrasında doktorunuz hangi maddeye karşı allerjiniz bulunduğunu saptamak için testler önerebilir.

Solunum havasındaki allerjenlerin tek tedavisi spesifik olarak o allerjene karşı antikor oluşturacak enjeksiyonlar yapmaktır. Bundan ilkin hassasiyetinizin gerçek sebebi bulunmalıdır. Allerji araştırmaları ya kan tahlili yada deri testi şeklindedir. Çağıl testler yalnız hangi maddeye karşı allerjiniz olduğu değil bu allerjinin düzeyi de ortaya çıkmaktadır. Bu, eğer enjeksiyon gerekiyorsa başlanabilecek en yüksek dozla başlayarak tedaviye cevabı en kısa zamanda almamızı sağlar.