Ağız yaraları

Ağız yarası; ağız ve yanakların iç kısmı, diş etleri, dil ve dil altı ile damak bölgelerinde ortaya çıkan mukozal hasarlara verilen isimdir. Bu yaraların iltihaplı bir görünüm almış olduğu ve şişliğe niçin olduğu durumlardaki haline ise aft adı verilir. Ağız içinde oluşan yaralar uçuk benzer biçimde virüslere bağlı olarak ortaya çıkan yaralar olabileceği benzer biçimde bakteriyel enfeksiyonlar ve sert besinlerin tüketilmesine bağlı olarak ağız içinin hasar görmesi nedenleriyle ortaya çıkabilir. Fazlaca yaygın görülen bir sıhhat problemi olup çoğu zaman birkaç gün içinde kendiliğinden iyileşen kolay tablolardır.

Durumun ciddi olup olmadığını idrak etmek oldukça kolaydır. Eğer ağız yaraları devamlı olarak tekrarlıyorsa yada birkaç gün içinde iyileşmeyip büyümeye ve kötüleşmeye devam ediyorsa, altında yatan değişik bir hastalık olması ihtimali oldukça yüksektir. Bundan dolayı yaraya yönelik tedavi uygulanırken hem de değişik bir hastalık olup olmadığı da araştırılmalıdır. Bebeklerde ve çocuklarda yetersiz ağız bakımı yada gıda tüketimi esnasında ağız içine verilen hasarlar sebebiyle ağız içi yaraları daha sık olarak gözlenir. Meydana getirilen araştırmalar sonucunda ağız yaralarının hanımlarda görülme sıklığının erkeklere oranla daha yüksek olduğu da tespit edilmiştir.

Ağız yarası emareleri nedir?

Ağız yaraları, 1-2 gün içinde ortaya çıkan, süratli bir halde gelişen ve çoğu zaman birkaç gün içinde iyileşen yaralar şeklinde görülür. Bu süreçte görülen emareler şu şekilde sıralanabilir:

Ağız içinde kızarık görünümdeki yaralar

Yara bölgesinde iltihaplanma

Yara bölgesinde şişkinlik, ağrı ve duyarlılık

Yara bölgesindeki ağrı ve batma hissi sebebiyle konuşma ve çiğnemede güçlük

Diş fırçalama esnasında acı hissi

İştah azalması

Boğaz ağrısı

Ateş

Ağız yarası niçin olur?

Ağız yaraları kimi zaman stres ve ruhsal kaynaklı etkenlere bağlı olarak kendiliğinden ortaya çıkabilir. Bu durumların haricinde oluşumunda rol oynayan belli başlı nedenler mevcuttur. Bu yaraların oluşumunda rol oynayan yanlış davranışlar ve bazı sıhhat sorunları şunlardır:

Genetik ve sistemik hastalıklar

Vitamin ve mineral eksiklikleri

İlaç kullanımı

Hormonal değişimler

Gıda ve ilaç allerjileri

Aşırı soğuk ve sıcak besinlerin tüketilmesi

Ağız bakımı ve temizliğinin yetersiz olması

Alkollü ve asitli içeceklerin tüketimi

Sigara kullanımı

Sıhhat açısından uygun olmayan kimyasal içerikli diş macunu ve benzeri ağız bakım ürünlerinin kullanımı

Diş ve diş etlerinin yapısındaki bozukluklar

Bağışıklık sisteminin zayıf olması

Bakteriyel ve viral enfeksiyonlar

Sert ve ağız içinin çizilmesine niçin olabilecek besinlerin tüketimi

Ağız yarası teşhisi iyi mi konulur?

Ağız yaraları, yaranın ağzın arka bölgelerinde olmaması durumunda şahıs tarafınca gözle kolaylıkla teşhis edilebilir. Bunun için hastanın bir ayna karşısında ağrı hissettiği bölgeyi incelemesi yeterlidir. Yaranın damak yada boğaza yakın bölgelerde oluşması durumunda ise bu yaralar diş hekimlerinin kullandıkları aparatlar yardımıyla kolaylıkla görülebilir. Birkaç gün içinde iyileşmeyen, normalin üstünde acı ve ağrıya yol açan, kanama ve ateşlenmeye sebebiyet veren ağız yaralarında zaman kaybedilmeksizin diş hekimine başvurulmalıdır. Diş hekimi tarafınca yapılacak olan muayene esnasında yaranın boyutu ve tercih edilmesi ihtiyaç duyulan tedavi yöntemi belirlenir ve yaranın oluşum sebebi araştırılır. Enfeksiyon durumunda lüzumlu görüldüğü takdirde ağız içinden kültür alınarak laboratuvar incelemeleri yapılır ve enfeksiyona yol açan mikrobiyolojik etken belirlenir ve antibiyotik yada antiviral tedavisine başlanır.

Ağız yarasına ne iyi gelir ve tedavisi iyi mi yapılır?

Ufak çaplı, kolay ve günlük yaşamı fazla etkilemeyen ağız yaraları evde alınabilecek kolay önlemler ve gargara kullanımı ile süratli bir halde iyileşir. Daha büyük çaplı yaralar için diş hekimine başvurmak büyük ehemmiyet taşır. Ağız yaraları, bilhassa çocuklarda ortaya çıkmış olduğu durumlarda iştah kaybı ve yiyecek yemede güçlüğe niçin olması ile gelişme ve gelişmede geriliğe yol açabilir. Bundan dolayı bir an ilkin tedavi edilmesi gerekir. Diş hekiminizin değişik bir tedavi önermediği durumlarda doktorunuza danışarak bazı evde tedavi yöntemlerini tercih edebilirsiniz. Evde ağız yarası bakımına yönelik olarak yapılabilecek naturel tedavilerden bazıları şunlardır:

Karbonat: Antibakteriyel özelliği ve yaralar üstündeki iyileştirici tesiri sebebiyle karbonat, ağız yaralarının iyileştirilmesi için çoğunlukla tercih edilen evde bakım şekillerinden bir tanesidir. 1 çay kaşığı kadar karbonatı azca oranda su ile karışmasını sağlayarak hazırladığınız bu su ile gargara yapabilirsiniz. Yaranın dudağa yakın bölgelerde yer alması durumunda ile suyu bir bez yardımıyla yaralı bölgenin üstüne sürebilirsiniz.

Ada çayı: Enfeksiyonların iyileştirilmesi üstünde pozitif tesirleri olan ada çayı, ağız yaralarının naturel tedavisi için de tercih edilen yöntemlerdendir. Naturel ada çayının kaynatılması ile hazırlanan nebat çayı ağzı yakmaması için ılık olacak şekilde bir miktar soğutulur. İçerisine şeker yada tatlandırıcı eklenmeden içilir. İçim esnasında ağızda bir süre bekletilmesi tesirini artıracaktır.

Tuzlu su: Ortalama bir çay bardağı suyun içine 1 tatlı kaşığı tuz karıştırılarak bu su ile gargara yapmak, hem ağız içinin dezenfekte edilmesine, hem de yaraların daha süratli bir halde iyileşmesine katkı sağlar. Bu işlem esnasında tuz sebebiyle bir miktar sızlama olması normaldir.

Naturel yöntemlerin haricinde ağız yaralarının iyileştirilmesinde en sık tercih edilen ve oldukça etkili olan bir öteki yöntem ise antibakteriyel ve antienflamatuar etkili gargaralardır. Eczanelerde kolaylıkla bulunabilen bu gargaralar; yaraların niçin olduğu ağrının hafifletilmesini sağlar, ağız içini temizler ve antibiyotik içerikli gargaralar hem de enfeksiyon ile savaşım edilmesine de destek verir. Bundan dolayı doktorunuz tarafınca önermiş olduğu takdirde gargara kullanımı oldukça önemlidir.

Yukarıda belirtilen naturel yöntemler ağız bakımında çoğunlukla tercih edilen evde bakım şekilleri olup bunların uygulanıp uygulanamayacağı yada hangilerinin tercih edilebileceği mevzusuna ne olursa olsun diş hekimi karar vermelidir. Ağız yaraları doğru şekilde tedavi edilmediği takdirde ilerleyerek diş kökleri benzer biçimde değişik bölgelere yayılabilir, netice olarak diş yitirilmesine kadar giden daha ciddi boyutlara ulaşabilir. Bundan dolayı ağız yarasının birkaç gün içinde iyileşmemesi durumunda tabip kontrolünden geçmek oldukça önemlidir. Eğer siz de ağız içi yarasına ne iyi gelir, ağız içi yarası niçin olur benzer biçimde soruların cevaplarını merak ediyor iseniz bir diş hekimine başvurarak muayeneden geçebilir, doktorunuzun vereceği tavsiyeler ışığında tedavinize başlayabilirsiniz. Ağız yarası sorununuz devamlı olarak yeniden ediyor ise bu durumu diş hekiminize bildirerek altında yatan değişik bir hastalık olup olmadığının araştırılmasını isteyebilirsiniz.