Zollinger ellison sendromu nedir?

Zollinger Ellison Sendromu, pankreas yada ince bağırsaklarda birden fazla sayıda tümörün meydana geldiği, oldukça ender görülen bir hastalık türüdür. Gastrinom adında olan bu tümörler, midenin aşırı miktarlarda asit üretmesine yol açacak şekilde gastrin hormonu salgılar.

Midede üretilen yüksek miktardaki asit, sindirim kanalına zarar vererek tıpkı peptik ülser (mide ülseri) hastalığında midenin zarar görmesi benzer biçimde, on iki parmak bağırsağı (duodenum) başta olmak suretiyle bağırsakların ilerleyen kısımlarında da ülserlerin oluşumuna niçin olur. Zollinger Ellison Sendromu’nda pankreas yada ince bağırsaklarda bulunan tümörler iyi huylu yada fena huylu olabilir.

Tümörlerin fena huylu olması durumunda bu bir kanser türü olarak sınıflandırılabilir ve vücudun değişik doku ve organlarına yayılabilme riski taşır. Ender bir hastalık türü olan Zollinger Ellison Sendromu, her 1 milyon kişiden yalnızca birinde görülür.

Hastalık hem hanım hem adam cinsiyette ve tüm yaş gruplarında görülebilmekle birlikle 30-50 yaş aralığındaki adam bireylerin bu hastalığa yakalanma oranının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Genetik faktörlerin de etkili olduğu kabul edilen bu hastalık, sindirim kanalında büyük harabiyetlere niçin olabildiğinden erken teşhis ve tedavi gerektirir.

Zollinger ellison sendromu emareleri nedir?

Zollinger Ellison Sendromu hastalarında hastalığa ilişkin görülen emareler, peptik ülser ile büyük benzerlik gösterir. Hastalığın en yaygın ve en temel emaresi, karın ağrısıdır. Bu ağrı, göbek bölgesi ile karnın mideye denk gelen üst kısmı içinde herhangi bir yerde hissedilebilen donuk yada yanıcı tarzda bir ağrıdır. Söz mevzusu ağrı, hem de peptik ülserin de en temel semptomudur.

Hastaların hissettiği karın ağrıları, çoğu zaman midenin boş olduğu açlık zamanlarında, öğün aralarında yada geceleri şiddetlenir. Yiyecek yemeyle beraber ağrı bir miktar hafiflese de çoğu zaman tam olarak ortadan kalkmaz. Ağrılar kimi zaman dakikalarca, kimi zaman ise saatlerce devam ederek günlük yaşamı oldukça zorlaştırır. Bunun haricinde Zollinger Ellison Sendromu’nda görülen öteki semptomlar şunlardır:

  • İshal
  • Ağızdan gaz çıkışı (geğirme)
  • Mide bulantısı ve kusma
  • Şişkinlik
  • İştahsızlık ve kilo kaybı

Yukarıdaki emarelere ek olarak bazı hastalarda gastroözofageal reflü problemi da gelişebilir. Gastroözofageal reflü, halk içinde reflü hastalığı olarak da malum mide içinde ne olduğunun yiyecek borusuna (özofagus) kaçması sorunudur. Bu probleminin var olduğu hastalarda yukarıdaki semptomların haricinde göğüs bölgesinde yanma hissi ve ağza asitli mide sıvısının gelmesi söz mevzusu olabilir. Bazı Zollinger Ellison Sendromu hastalarında ise tek semptom olarak ishal problemi görülebilir.

Zollinger ellison sendromu sebepleri nedir?

Zollinger Ellison sendromunun kati sebebi hemen hemen bilinememekle beraber bu mevzuya ilişkin bilimsel araştırmalar devam sürmektedir. Pankreasta yada ince bağırsakta oluşan ve gastrinom olarak da adlandırılan tümörlerin ortalama %25-30’luk kısmının multipl endokrin neoplazi (MEN1) şeklinde adlandırılan genetik bir bozukluğa bağlı olarak oluştuğu tespit edilmiştir.

Bu durum hastalığın oluşumunda genetik faktörlerin mühim bir rolünün bulunduğuna dair mühim bir kanıt teşkil eder. Ailesinde Zollinger Ellison Sendromu öyküsü bulunan bireylerin bu hastalığa yakalanma olasılığı öteki bireylere oranla oldukça yüksektir. Söz mevzusu genetik bozukluk hem de diyabet (şeker) hastalığı, böbrek taşı, kemiklerde zayıflama ve kırılma, kas zayıflığı ve hormonal bozukluklarla da ilişkilendirilir.

Zollinger ellison sendromu teşhisi iyi mi konulur?

Zollinger Ellison Sendromu hastaları, ishal ve mide ağrısı başta olmak suretiyle yukarıda verilen emarelerle beraber sıhhat kuruluşlarına başvurur. Bu hastalarda detaylı tıbbi öykü alındıktan sonrasında doktor tarafınca fizyolojik muayene de yapılabilir. Fizyolojik muayene esnasında vücudun dış görünüşü incelenir, ağrı hissedilen bölgelere baskı yapılarak ağrıda değişim olup olmadığı denetim edilir, ele gelen şişlik olup olmadığına bakılır ve steteskop yardımıyla vücuttan gelen sesler dinlenir.

Sindirim kanalını işaret eden semptomlar sebebiyle çoğu zaman bu tür şikayetlerle başvuran hastalarda endoskopi işlemine başvurulur. Buna ek olarak bazı kan testleri, mide asidi ölçümleri ve tıbbi görüntüleme tetkiklerinden de yararlanılabilir. Üst gastrointestinal sistemin görüntülenmesini elde eden endoskopi uygulamaları ve tıbbi görüntüleme tetkikleri sonucunda pankreasta yada ince bağırsakta gastrinom tümörlerinin varlığı kolaylıkla tespit edilebilir ve böylece hastalığın teşhisi konulabilir.

Bu sırada görülen tümörlerden biyopsi alınarak incelenmek suretiyle patoloji laboratuvarlarına gönderilir. Tümörün gastrinom tümörü olup olmadığı, iyi huylu (benign) yada fena huylu (malign) olduğu bu araştırma sonucunda net bir halde öğrenilebilir. Tüm bu araştırmaların sonunda Zollinger Ellison sendromu alan hastalarda tedavi süreci planlanarak bir an ilkin başlatılır. Tümörlerin malign olması durumunda çevre doku ve organlara yayılmış olma ihtimaline karşılık daha detaylı araştırmalar yapılmalıdır.

Zollinger ellison sendromu tedavisi iyi mi yapılır?

Zollinger Ellison Sendromu teşhisi alan hastalarda tedavi bir an ilkin başlatılarak gastrointestinal sistem organlarında kalıcı hasarların oluşumu önlenmelidir. Bu hastalarda tedavi planı içinde çoğu zaman ilaçlar, cerrahi operasyonlar, kemoterapi ve tıbbi beslenme tedavisi yer alır.

Ilk olarak sindirim sisteminde oluşan ülserlerin iyileşebilmesi ve yeni hasarların oluşmaması adına midenin asit salgısını azaltmaya destek ilaç tedavisi önerilir. Bu ilaçlar proton pompası inhibitörleri adlı bir ilaç grubunda yer alır ve esomeprazol, lansoprazol, pantoprazol, omeprazol, dekslansoprazol benzer biçimde etken maddeleri ihtiva eder.

Bu ilaçların uzun soluklu kullanımı kalsiyum emilimini etkileyebileceğinden kemik ve omurga hastalıklarının önlenebilmesi adına doktor tarafınca destekleyici takviyeler önerilebilir. Peşinden Zollinger Ellison Sendromu’nda tek tedavi seçeneği olan cerrahi operasyonlarla gastrinomlar çıkarılır.

Bu tümörler çoğu zaman fena huyludur ve fazlaca ufak olduklarından vücudun değişik bölgelerine yayılmadan ilkin gastrinomları saptamak ve çıkarmak oldukça zor olsa gerek. Gastrinomlar en sık karaciğere ve kemiklere yayılım gösterir. Bu şekilde bir yayılma durumunun tespit edilmesi halinde cerrahi operasyona ek kemoterapi uygulamaları da yapılmalıdır. Bununla birlikte cerrahi operasyonla çıkarmaya uygun olmayan gastrinomlar için de kemoterapi uygulanabilir. Meydana getirilen araştırmalar sonucunda beslenme düzeninin ve tarzının Zollinger Ellison Sendromu’na yakalanma riskini azaltma yada hastalığı önleme benzer biçimde bir tesirinin olmadığı görülmüştür.

Fakat hastalarda tıpkı gastrit ve mide ülseri benzer biçimde hastalıklarda uygulanan rejim benzer biçimde bir beslenme programının önerilmesi ile hastalığa bağlı ortaya çıkan ishal, mide ağrısı ve reflü benzer biçimde semptomlar mühim seviyede azaltılabilir. Meydana getirilen tüm bu uygulamalar sonucunda bilhassa erken dönemde teşhis almış hastalarda tedavi başarısı oldukça yüksektir.

Eğer siz de Zollinger Ellison Sendromu teşhisi aldıysanız yada bu sendroma ilişkin emareler yaşıyorsanız zaman kaybetmeden bir sıhhat kuruluşuna başvurarak muayene olmalı ve doktorunuzun yönlendirmesiyle lüzumlu tetkikleri yaptırmalısınız. Bu sayede hastalığınız fazla ilerlemeden tedavi olabilir, bu sayede sıhhatli ve uzun bir yaşam sürebilirsiniz.