Tetanoz, kişinin sinir sistemini etkileyen, bilhassa de çene ve boyun kaslarında ağrılı kas kasılmalarına neden olan clostridium tetani isminde olan bakteriyel bir toksinin niçin olduğu ciddi bir hastalıktır. Tetanoz kişinin solunum sistemine müdahale edebilir ve ölümcül bir tehdite yol açabilir.
Halk içinde bununla birlikte kazıklı humma olarak adlandırılan tetanoz emare ve semptomları antik kaynaklarda da yazılı olan, malum en eski hastalıklardan bir tanesidir.
Dünyanın gelişmiş bölgelerinde tertipli uygulanabilen tetanoz aşısı yardımıyla tetanoz vakası fazlaca ender görülürken, aşısını güncellememiş bireyler ve gelişmekte olan ülkeler için halen bir tehdit olarak varlığını sürdürmektedir. Tetanozun aşı ile alınan tedbir haricinde direkt bir tedavisi yoktur. Bu sebeple meydana getirilen tıbbi müdahaleler tetanoz toksinin tesirleri ortadan kalkana kadar komplikasyonları yönetmeye odaklanır.
Tetanoz Türleri Nedir?
Tetanoz temel olarak dört tip halinde gözlenir. Bunlara sırasıyla yaygın, doğrusu jeneralize tetanoz, yenidoğan doğrusu neonatal tetanoz, tek bir kas grubunu etkileyen, doğrusu lokal tetanoz ve yüz sinirlerini etkileyen doğrusu sefalik tetanoz adı verilmektedir.
Neonatal tetanoz bilhassa steril olmayan uygulamalar ile göbek bağları kesilen bebeklerde gözlemlenir. Lokal tetanoz vakit içinde ağırlaşarak jeneralize tetanoz halini alabilir. Sefalik tetanoz ise jeneralize tetanoz türünün bir alt tipidir ve çoğu zaman kafa travması sonrasında görülür.
Tetanoz Niçin Olur?
Tetanoz, toprak, toz ve hayvan dışkısında organik olarak bulunan Clostridium tetani isminde bakteri sporları tarafınca üretilen bir toksinden oluşur. Bu sporlar derinin üst tabakalarını aşan, derin bir et yarasına girdiğinde, kuvvetli bir toksin olan tetanospazmin üretebilen bakterilere dönüşürler. Bu toksin kişinin kaslarını denetim eden sinirleri, doğrusu motor nöronları bozar ve bireyde direkt tetanozun ana emare ve semptomları olan kas sertliğine ya da spazmlara niçin olabilir.
Neredeyse tüm tetanoz vakaları ya asla aşılanmamış bireylerde yada 10 senelik pekiştirme aşılarını uygulamayan bireylerde görülür. Tetanoz, insandan insana bulaşabilen bir hastalık değildir.
Bununla beraber çeşitli faktörler tetanoz olma riskini artırabilir. Bunlar içinde ilk olarak tetanoza karşı güçlendirici aşı olmama yada aşıları güncel tutmamak, tetanoza yol açan bakterinin sporlarının yaralı dokuya girmesine izin verecek türden bir yaralanma yada çivi, iğne ya da kıymık benzer biçimde yabancı bir cismin batması sonucunda yaralanma tetanoz vakalarını gelişmesine destek olacaktır.
Vücut piercingi, dövme, ve enjeksiyon ilaçları dahil olmak suretiyle delinmeden meydana gelen yaralar, kurşun yaraları, kemiklerde çoklu kırık, yanık, cerrahi yaralar, enjektör ile uyuşturucu kullanımı, hayvan ısırması, böcek sokması, enfeksiyon geçiren ayak ülseri, diş enfeksiyonları ve aşıları yetersiz olan annelerin bebeklerinin göbek bağında gelişebilecek enfeksiyonlar da tetanoza yol açabilir.
Tetanoz İle Ortaya Çıkabilecek Komplikasyonlar Nedir?
Tetanoz oldukça ciddi sonuçlara yol açabilecek bir hastalık türüdür. Tetanoz toksini bir ilaç vücutta sinir uçlarına yapıştıysa, bu tarz şeyleri temizlemek imkansızdır. Tetanoz enfeksiyonunun tam iyileşmesi süreci yeni sinir uçlarının büyümesini gerektirir ki, bu bir kaç aylık bir vakit dilimini alabilir.
Tetanoz enfeksiyonu sonucu ortaya çıkabilecek komplikasyonlar içinde ilk olarak kemik kırılmaları bulunur. Tetanoz kaynaklı spazmların sertliği omurganın yada öteki kemiklerin kırılmasına niçin olabilir.
Akciğer arterinin tıkanması doğrusu pulmoner emboli de tetanozun bir başka komplikasyonudur. Ferdin vücudunun başka yerlerinden gezi eden bir kan pıhtısı, akciğer içinde bulunan damarlarda tıkanmaya niçin olabilir.
Şiddetli tetanusa bağlı doğrusu tetanik kas spazmları kişinin solunum sistemini etkileyebilir, zorlaştırabilir yada bütünüyle durdurabilir. Tetanoza bağlı solunum yetmezliği en yaygın ölüm nedenidir. Nefes alma zorluğu dolayısıyla ortaya çıkan oksijen eksikliği ek olarak kalp durmasına ve ölüme niçin olabilir. Zatürre de başka bir ölüm nedenidir.
Tetanoz Iyi mi Önlenir?
Tetanoz aşılanarak kolayca önlenir. Tetanoz aşısı uzun seneler süresince güvenli bir halde kullanılmaktadır ve fazlaca etkilidir.
Tetanos aşısı beşli karma aşı doğrusu DaBT-İPA-Hib şeklinde uygulanır. Bu aşının uygulanma dönemleri 2, 4, 6. aylar ile 18. ayda uygulanır.
Bunlara ek olarak 48. ay, doğrusu dört yaş ila 72. ay doğrusu altı yaş içinde da dörtlü karma aşı doğrusu DaBT-İPA haliyle pekiştirme dozu uygulanır. Yaşı geldiği halde halen ilköğretime başlamamış olan evlatların aşı uygulamaları, ilk girdikleri eğitim ve öğretim döneminde okul aşısı şeklinde gerçekleştirilebilir.
- ay, doğrusu on üçüncü yaşta ise erişkin tip difteri – tetanoz doğrusu Td aşısı olarak ayrı bir pekiştirme dozu uygulaması devam etmektedir. Bu pekiştirme aşısı düzgüsel şartlar altında yetişkinler için de uygulanan ve bağışıklık sistemini hem difteriye hem de tetanoza karşı güçlendiren bir aşı türüdür.
Tetanoz Nedir?
by admin • Genel Hastalıklar Tags: tetanoz belirtileri, tetanoz nedenleri, tetanoz nedir • 0 Comments
Tetanoz, kişinin sinir sistemini etkileyen, bilhassa de çene ve boyun kaslarında ağrılı kas kasılmalarına neden olan clostridium tetani isminde olan bakteriyel bir toksinin niçin olduğu ciddi bir hastalıktır. Tetanoz kişinin solunum sistemine müdahale edebilir ve ölümcül bir tehdite yol açabilir.
Halk içinde bununla birlikte kazıklı humma olarak adlandırılan tetanoz emare ve semptomları antik kaynaklarda da yazılı olan, malum en eski hastalıklardan bir tanesidir.
Dünyanın gelişmiş bölgelerinde tertipli uygulanabilen tetanoz aşısı yardımıyla tetanoz vakası fazlaca ender görülürken, aşısını güncellememiş bireyler ve gelişmekte olan ülkeler için halen bir tehdit olarak varlığını sürdürmektedir. Tetanozun aşı ile alınan tedbir haricinde direkt bir tedavisi yoktur. Bu sebeple meydana getirilen tıbbi müdahaleler tetanoz toksinin tesirleri ortadan kalkana kadar komplikasyonları yönetmeye odaklanır.
Tetanoz Türleri Nedir?
Tetanoz temel olarak dört tip halinde gözlenir. Bunlara sırasıyla yaygın, doğrusu jeneralize tetanoz, yenidoğan doğrusu neonatal tetanoz, tek bir kas grubunu etkileyen, doğrusu lokal tetanoz ve yüz sinirlerini etkileyen doğrusu sefalik tetanoz adı verilmektedir.
Neonatal tetanoz bilhassa steril olmayan uygulamalar ile göbek bağları kesilen bebeklerde gözlemlenir. Lokal tetanoz vakit içinde ağırlaşarak jeneralize tetanoz halini alabilir. Sefalik tetanoz ise jeneralize tetanoz türünün bir alt tipidir ve çoğu zaman kafa travması sonrasında görülür.
Tetanoz Niçin Olur?
Tetanoz, toprak, toz ve hayvan dışkısında organik olarak bulunan Clostridium tetani isminde bakteri sporları tarafınca üretilen bir toksinden oluşur. Bu sporlar derinin üst tabakalarını aşan, derin bir et yarasına girdiğinde, kuvvetli bir toksin olan tetanospazmin üretebilen bakterilere dönüşürler. Bu toksin kişinin kaslarını denetim eden sinirleri, doğrusu motor nöronları bozar ve bireyde direkt tetanozun ana emare ve semptomları olan kas sertliğine ya da spazmlara niçin olabilir.
Neredeyse tüm tetanoz vakaları ya asla aşılanmamış bireylerde yada 10 senelik pekiştirme aşılarını uygulamayan bireylerde görülür. Tetanoz, insandan insana bulaşabilen bir hastalık değildir.
Bununla beraber çeşitli faktörler tetanoz olma riskini artırabilir. Bunlar içinde ilk olarak tetanoza karşı güçlendirici aşı olmama yada aşıları güncel tutmamak, tetanoza yol açan bakterinin sporlarının yaralı dokuya girmesine izin verecek türden bir yaralanma yada çivi, iğne ya da kıymık benzer biçimde yabancı bir cismin batması sonucunda yaralanma tetanoz vakalarını gelişmesine destek olacaktır.
Vücut piercingi, dövme, ve enjeksiyon ilaçları dahil olmak suretiyle delinmeden meydana gelen yaralar, kurşun yaraları, kemiklerde çoklu kırık, yanık, cerrahi yaralar, enjektör ile uyuşturucu kullanımı, hayvan ısırması, böcek sokması, enfeksiyon geçiren ayak ülseri, diş enfeksiyonları ve aşıları yetersiz olan annelerin bebeklerinin göbek bağında gelişebilecek enfeksiyonlar da tetanoza yol açabilir.
Tetanoz İle Ortaya Çıkabilecek Komplikasyonlar Nedir?
Tetanoz oldukça ciddi sonuçlara yol açabilecek bir hastalık türüdür. Tetanoz toksini bir ilaç vücutta sinir uçlarına yapıştıysa, bu tarz şeyleri temizlemek imkansızdır. Tetanoz enfeksiyonunun tam iyileşmesi süreci yeni sinir uçlarının büyümesini gerektirir ki, bu bir kaç aylık bir vakit dilimini alabilir.
Tetanoz enfeksiyonu sonucu ortaya çıkabilecek komplikasyonlar içinde ilk olarak kemik kırılmaları bulunur. Tetanoz kaynaklı spazmların sertliği omurganın yada öteki kemiklerin kırılmasına niçin olabilir.
Akciğer arterinin tıkanması doğrusu pulmoner emboli de tetanozun bir başka komplikasyonudur. Ferdin vücudunun başka yerlerinden gezi eden bir kan pıhtısı, akciğer içinde bulunan damarlarda tıkanmaya niçin olabilir.
Şiddetli tetanusa bağlı doğrusu tetanik kas spazmları kişinin solunum sistemini etkileyebilir, zorlaştırabilir yada bütünüyle durdurabilir. Tetanoza bağlı solunum yetmezliği en yaygın ölüm nedenidir. Nefes alma zorluğu dolayısıyla ortaya çıkan oksijen eksikliği ek olarak kalp durmasına ve ölüme niçin olabilir. Zatürre de başka bir ölüm nedenidir.
Tetanoz Iyi mi Önlenir?
Tetanoz aşılanarak kolayca önlenir. Tetanoz aşısı uzun seneler süresince güvenli bir halde kullanılmaktadır ve fazlaca etkilidir.
Tetanos aşısı beşli karma aşı doğrusu DaBT-İPA-Hib şeklinde uygulanır. Bu aşının uygulanma dönemleri 2, 4, 6. aylar ile 18. ayda uygulanır.
Bunlara ek olarak 48. ay, doğrusu dört yaş ila 72. ay doğrusu altı yaş içinde da dörtlü karma aşı doğrusu DaBT-İPA haliyle pekiştirme dozu uygulanır. Yaşı geldiği halde halen ilköğretime başlamamış olan evlatların aşı uygulamaları, ilk girdikleri eğitim ve öğretim döneminde okul aşısı şeklinde gerçekleştirilebilir.