Safra Kesesi Taşları

Kolelitiazis olarak tanımlanan safra kesesinde taş oluşumu, çoğu zaman gelişmiş ülkelerde ortaya çıkan sadece dünyanın her kesiminde tespit edilebilen bir problemdir. Ortaya çıkma sıklığı yaş ile beraber artış gösterir.

Safra kesesi taşları, bu sindirime destek safranın muhteviyatında oldukça yüksek düzeyde kolesterol bulunması sonucu katılaşarak çökelti oluşturması sonrası meydana gelir. Taşların boyutu ve sayısı kişiden kişiye değişim izah edebilir.

Safra kesesi taşı sebepleri nedir?

Safra kesesi taşı sebepleri içinde 3 çeşit oluşum yolu ön plana çıkar:

SAFRADA AŞIRI KOLESTEROL VARLIĞI

Düzgüsel şartlarda safra kesesinde bulunan safranın kimyasal içinde ne olduğu karaciğerden buraya atılan kolesterolün çözünmesi için yeterlidir. Kimi zaman karaciğerden safranın içinde çözünebilecek düzeyin üstündeki oranda kolesterol atılabilir ve bu aşırı kolesterol kristalleşerek süre içinde taş oluşumuna niçin olabilir.

SAFRADA AŞIRI BİLİRUBİN VARLIĞI

Solunum gazlarının taşınmasında vazife alan kırmızı kan hücreleri bu görevlerini içinde yer edinen hemoglobin molekülü ile gerçekleştirir. Ömrünü tamamlayan ve yeni hücrelerin üretilmesi amacıyla parçalanan hücrelerde hemoglobin çeşitli biyokimyasal süreçlerden geçer ve bilirubin maddesi oluşur.

Karaciğer sirozu, safra kanalı enfeksiyonları ve çeşitli kan hastalıkları varlığında vücutta aşırı oranda bilirubin ortaya çıkar ve bu aşırı bilirubin safra kesesinde birikerek taş oluşumuna niçin olabilir.

SAFRA KESESİNİN TAM OLARAK BOŞALAMAMASI

Safra kesesinin çalışmasını negatif yönde etkileyen çeşitli durumlarda kesenin içindeki sıvı oldukça yoğun bir hal alarak taş oluşumuna niçin olabilir.

Safra kesesi taşı emareleri nedir?

Safra taşı oluşumu başladıktan sonrasında taşların sayısı ve büyüklüğü artarken ilk başta çoğu zaman herhangi safra kesesi emareleri meydana getirmezler. Büyük çoğunluğu sessiz olarak seyreden safra kesesi taşları, acil haller haricinde bazı tetkikler yapılırken ya da kimi ameliyatlarda tesadüfen fark edilirler.

Safra kesesi içinde bulunan ve yerçekiminin etkisiyle hareket eden taşlar, safra kesesinin çıkışını tıkayıp, olağan boşalmasını engellediği süre çeşitli emareleri meydana getirmeye adım atar. Safra taşı hastalığının seyri esnasında taşın ana safra kanalına düşmesi durumunda oldukca daha sorunlu bir sürece girilir. Tıkanma sarılığı olarak adlandırılan bu süreçte hastada karın ağrısı, sarılık, idrar renginin kırmızı yada kahverengi olması, bulantı, kusma ve kimi zaman de ateş şeklinde emareler görülebilir.

Safra kesesi ameliyatı ve taş tedavisi nasıldır?

Hastalığın ve komplikasyonlarının tedavilerinde çeşitli yöntemler kullanılır. En sık kullanılan yöntem laparoskopik ameliyatlardır. Safra kesesi ameliyatlarının %5’ten daha azı açık ameliyat ile gerçekleşir. Açık ameliyat yapılmasının en mühim sebebi karın içinde öncesinden geçirilmiş ataklar ya da ameliyatlara bağlı oluşmuş yapışıklıklardır. ERCP ve PTK lüzumlu olan durumlarda kullanılan öteki tedavi yöntemleridir.

Safra kesesi taşı tedavisi için safra kesesinin alınması işlemi kolesistektomi olarak isimlendirilir. Altın standart kolesistektomi yaklaşımı ise laparoskopik ameliyatlardır. Çeşitli nedenlerle ameliyatın laparoskopik olarak gerçekleştirilmemesi halinde açık ameliyat yöntemi tercih edilebilir. Cerrahi işlem esnasında kesenin bırakılarak bir tek taşların alınması günümüzde akılcı bir yaklaşım olarak kabul görür. Bunun sebebi hastalarda ortalama 1 yıl içinde yeniden taşların meydana gelmesi ve komplikasyon oluşma riskidir.