Deri kuruluğu

Cilt kuruluğu ya da tıbbi adıyla kserozis, cildin en yüzeyel tabakası olan epidermiste uygun oranda su bulunmamasıyla karakterize oldukça yaygın bir cilt sorunudur. Erkekleri ve bayanları eşit şekilde etkilemekle beraber yaşlı bireylerde görülme sıklığı daha fazladır. Eller, dirsekler ve dudaklar şeklinde alanlar cilt kuruluğundan daha çok etkilenme eğilimindedir.

Cilt kuruluğu niçin olur?

Kuru hava koşullarına, sıcak suya ve bazı kimyasallara maruz kalmak cildin kurumasına niçin olabilir. Cilt kuruluğu bununla beraber altta yatan tıbbi durumlardan da kaynaklanabilir. Çoğu zaman çevresel bir nedenden doğar. Kuru cildin ihtimaller içinde sebepleri içinde şunlar sayılabilir;

Hava şartları. Cilt, ısı ve rutubet seviyelerinin düşmüş olduğu kış aylarında en kuru olma eğilimindedir.

Isınma şekli. Kalorifer, odun sobası, yerden ısıtma cihazları ve şömineler nemi azaltır ve cildi kurutur.

Sıcak banyolar ve duşlar. Uzun soluklu sıcak duşlar yada banyolar cildi kurutabilir. Bilhassa yoğun klorlu havuzlarda yüzmek de mühim bir kuruluk nedenidir.

Sert sabun ve deterjanlar. Pek oldukça sabun, deterjan ve şampuan türü ciltteki nemi ve yağı gidererek kuruluğa niçin olur.

Kafi sıvı alınmaması. Her gün kafi oranda su içmek cildin nemini koruması için gereklidir.

Öteki cilt hastalıkları. Atopik dermatit yada sedef hastalığı şeklinde cilt hastalıkları olan kişiler kuru cilde eğilimlidir.

Bazı ilaçlar. Cilt kuruluğu bazı ilaçların yan tesiri olarak ortaya çıkabilir.

Dermatit, aşırı kuru cilt ile karakterize bir grup cilt hastalığı için kullanılan tıbbi bir terimdir. Ciltte kuruluğa yol açan değişik dermatit türleri vardır. Aşağıda bunlardan daha detaylı bir şekilde söz edilmiştir.

Kontakt dermatit

Kontakt dermatit, cilde çeşitli maddelerin teması sonucu ortaya çıkar. Cilt bu maddelere tepki göstererek temas eden bölgede lokalize iltihaplanma geliştirir. Cilt çamaşır suyu, kireç çözücü şeklinde aşındırıcı bir kimyasal maddeye maruz kaldığında tahriş edici kontakt dermatit ortaya çıkar. Alerjik kontakt dermatit ise kişinin nikel şeklinde alerjik olduğu bir maddeye maruz kaldığında ortaya çıkabilen dermatit türüdür.

Seboreik dermatit

Seboreik dermatit, ciltte oldukça fazla yağ üretimi olduğunda ortaya çıkan bir dermatit türüdür. Çoğu zaman kafa derisinde kırmızı ve pullu döküntüler ile karakterizedir ve bebeklerde sık görülür. Yüz, göğüs ve sırtta beyaz, kabuklu yama seçimi lekelenme tipiktir.

Atopik dermatit

Atopik dermatit, egzama olarak da bilinir. Ciltte kuru ve pul pul lekelerin oluşmasına yol açan kronik bir cilt rahatsızlığıdır. Minik çocuklar içinde yaygındır ve genetik yatkınlığı olanlarda daha yaygındır. Sedef hastalığı ve tip 2 diyabet şeklinde değişik tıbbi durumlar da cilt kuruluğuna niçin olabilir.

Kimlerde cilt kuruluğu görülür?

Cilt kuruluğu herkeste görülebilen bir durumdur. Fakat bazı risk faktörleri ciltte hassasiyete niçin olarak kuruluk gelişme riskini artırır. Cilt kuruluğu riskinde artışa niçin olabilen faktörlerden bazıları;

Yaş: Gençlere nazaran daha yaşlılarda ciltte kuruluk problemi daha yaygındır. Yaş ilerledikçe ciltte bulunan gözenekler naturel olarak daha azca yağ üretir ve bu da riskte artışla sonuçlanır. 40 yaşını geçmiş bireylerin %50’den fazlasında cilt kuruluğu görülür.

Tıbbi geçmiş: Ailede egzama, alerjik kontakt dermatit yada öteki alerjik hastalık öyküsü olan bireylerin bu cilt sorunlarını geliştirme, dolayısıyla da ciltte kuruluk şikâyeti yaşama olasılıkları daha yüksektir.

Meslek: Hemşirelik, kuaförlük şeklinde suyla ve kimyasal maddelerle temasın fazla olduğu meslek gruplarında cilt kuruluğu çoğunlukla görülen bir şikâyettlr.

Banyo alışkanlıkları: Sık sık banyo icra eden yada duş esnasında oldukça sıcak su kullanan bireylerde ciltte kuruluk şikâyeti daha sık görülür.

Kuru, soğuk yada düşük nemli iklimlerde yaşayanlar: Cilt kuruluğu rutubet seviyelerinin nispeten düşük olduğu iklimlerde daha sık görülür. Bilhassa çeşitli nedenlerle soğuk havada oldukça zaman geçiren kişilerde daha yaygındır.

Cilt kuruluğu emareleri nedir?

Cilt kuruluğu çoğu zaman geçici bir durumdur. Fakat bazı bireylerde yaşam boyu devam eden kronik bir hastalık da olabilir.

Cilt kuruluğunda görülebilen emareler yaş, genel sıhhat durumu, yaşanılan yer, dışarıda geçirilen zamana ve probleminin nedenine bağlı olarak değişim gösterir. Cilt kuruluğunda, aşağıdaki belirtilerden bir yada daha fazlası görülebilir:

Bilhassa duştan, banyo yaptıktan yada yüzdükten sonrasında ciltte gerginlik hissi

Ciltte pütürlü bir görünüm

Kaşıntı

Ciltte soyulma ve pullanma

İnce çizgiler yada çatlaklar

Kızarıklık ve döküntüler

Kanayan derin çatlaklar

Kaşımaya bağlı izler ve renk değişikliği

Bir çok kişide görülen cilt kuruluğu şikâyetleri yaşam seçimi değişimleri ve evde kullanılan nemlendirici krem ve losyonlara iyi cevap verir. Fakat kimi zaman daha dirençli olabilir ve kendi çabalarıyla geçmeyebilir. Aşağıdaki durumlarda bir sıhhat kuruluşuna başvurmak tedavi için gereklidir;

Kişinin büyük çaba göstermesine karşın kuruluk şikâyeti geçmiyorsa

Kurulukla beraber kızarıklık da var ise

Kuruluğa bağlı görülen kaşıntı uyumaya engel olacak kadar fazlaysa

Açık yaralar geliştiyse

Çizik ve çatlaklar enfekte olduysa

Geniş alanlarda soyulma ve pullanma var ise

Cilt kuruluğu hangi bölgelerde görülür?

Vücudun tüm bölgelerinde cilt kuruluğu görülebilmekle beraber bazı vücut bölgeleri kuruluğa daha eğilimlidir.

DİRSEKLER

Dirseklerde bilhassa kış soğuklarında fazladan kuruma eğilimi görülür. Bu bölgedeki cilt, bilhassa kazak kollarına ve emek harcama masası şeklinde yüzeylerde sürtünmeye maruz kalmış olduğu için kuruluk, sertlik ve kalınlaşma sıktır.

ELLER

Cilt kuruluğunun en sık görüldüğü bölgelerden biri de ellerdir. Bilhassa bulaşık yıkarken ve kimyasal temizlik malzemeleri kullanımı esnasında eldiven kullanılmaması kuruluğu tetkikler.

GÖZ KAPAKLARI

Göz altları çoğunlukla kuruluğa eğilimli bir alan olarak düşünülür. Sadece nadiren göz kapakları göz önünde bulundurulur. Göz kapaklarında gelişen kuruluk, alkol yada öteki sert kimyasallar içeren makyaj temizleyici kullanımı sebebiyle gelişir.

 

DUDAKLAR

Bilhassa serin mevsimlerde dudakların kuruması ve çatlaması oldukça kolaydır. Soğuk hava haricinde dudaklardaki kuruluk ve çatlamanın bir dehidrasyon emaresi bulunduğunu söylemek yanlış olmaz. Bu sebeple gün süresince daima bolca oranda su içtiğinden güvenli olmak ve dudaklar için nemlendirici balsam kullanmak kuruluk ve çatlamayı önlemede etkilidir.

Cilt kuruluğunu önlemek için neler yapmalı?

Ciltte kuruluk gelişmesini önlemek için atılabilecek en mühim adımlar yaşam seçimi değişimleri ve nemlendirici krem kullanımı şeklinde sıralanabilir. Aşağıdaki ipuçlarını izlemek bu problemi önlemeye destek olabilir;

Günde minimum 2,5-3 litre sıvı tüketilmelidir.

Nemlendirici kullanımı dikkatsizlik edilmemelidir. Nemlendiriciler cildi kaplayarak suyun ciltte hapsedilmesini sağlar.

Cildin nemini kaybetmemesi için suya maruz kalmayı sınırlandırmak önemlidir. Bu sebeple banyo ve duş süresini 10 dakika yada daha kısa tutmak ve ılık suyla banyo yapmak iyi olacaktır. Ek olarak günde bir defadan fazla banyo yapmamaya çalışmak cilt sağlığını korumak açısından önemlidir. Cilt bakımı tertipli olarak yapılması gerekmektedir.

Ciltte kuruluk icra eden sabunlar yerine temizleyici kremler, yumuşak cilt temizleyicileri ve ilave nemlendirici içeren duş jelleri kullanmak yararlı olabilir.

Cilt soğuk havalardan korunmalıdır. Kışın dışarı çıkarken atkı, şapka ve eldiven kullanımı dikkatsizlik edilmemelidir.

Ellerin suyla temasını gerektiren bulaşık yıkama ve temizlik esnasında lastik eldiven giyilmelidir. Bilhassa sert temizleyiciler kullanılıyorsa kesinlikle giyilmelidir.