Aybaşı kanaması yokluğu

Tane kanamasının olmaması, doğrusu tane görmemeye tıp dilinde “amenore” denir. Bir kadının minimum 3-6 ay süreyle tane görmemesi yada düzgüsel tane gören hanımda 3 siklus süresince tane olmaması  amenore olarak kabul edilir. Daha kısa süre tane görememe ise “tane rötarı” “tane gecikmesi” olarak adlandırılır.

Erişkinlik döneminden ilkin, gebelik esnasında, emzirme döneminde ve menopozdan sonrasında tane görülmemesi normaldir ve ‘fizyolojik amenore” adını alır. Bunun dışmda kalan tüm amenoreler ise düzgüsel değildir, doğrusu “patolojik amenore”dir.

Genç bir kızm 18 yaşına geldiği halde tane görmemiş olması”primer amenore” admı alır. Düzgüsel tane görmekte olan bir kadınm 6 ay ya da daha uzun süre tane görmemesi ise “sekonder amenore” admı alır.

Primer amenore, gelişme yada sekonder cinsellik karakterlerinin gelişim yada büyümesindeki yokluk ile 14 yaşına kadar tane görememe yada sekonder cinsellik karakterlerinin oluşması ile beraber düzgüsel gelişme ve gelişmenin varlığına bakılmaksızın 16 yaşına kadar tane görememe durumudur ve insidansı % 0.1 ile % 2.5 içinde değişmiş olur. Primer amenorenin başlıca sebepleri gonadal yetmezlik % (48.5), uterus ve vajinanın konjenital yokluğu % (16.2) ve konstitusyonel gecikme % (0.5)’dir 1,2. Primer amenore hipotalamus yada merkezi, hipofiz, ovarian ve uterus kaynaklı olabilir.

Primer amenore sebepleri:

– Hipotalamus ve hipofize ilişkin patolojiler, tümörler

– İmperfore Hymen (Kızlık zarında açıklık olmaması)

– Uterus ve vajina Agenezisi

– Turner sendromu

– Yapısal gelişme gecikmesi

– Galaktozemi

– İmperfore himen (Kızlık zarında asla açıklık olmaması)

– Transvers vajinal septum (Vajinada perde olması)

– Vajina, serviks (rahim ağzı) yada rahmin doğuştan gelişmemiş olması

Sekonder amenore sebepleri:

– Fizyolojik: Gebelik (en sık nedendir), korpus luteum kisti, süt verme, menopoz

– Hipotalamus- Hipofiz aksının baskılanmasına bağlı

– Doğum denetim hapı alımı sonrası amenore

– Stres, depresyon

– Kilo kaybı, aşırı zayıflık, iyi beslenememe

– Hipofiz hastalığı: Hipofizin ablasyonu, Sheehan sendromu,

– Prolaktinoma (hiperprolaktinemi, süt hormonunun aşırı üretilmesi)

– Denetim edilmemiş endokrinopatiler: Diyabet, hipotiroidizm ve hipertiroidizm

– Polikistik over hastalığı

– Kemoterapi

– Radyoterapi

– Endometrial Ablasyon

– Rahim içi yapışıklık gelişmesi (Asherman sendromu)

– İlaç tedavisi: Sistemik steroidler, danazol, GnRh Analogları

– Prematür ovaryen yetmezlik, erken menopoz

– Sarkoidoz

– Hiperandrojenemi (Testesteron benzeri erkeklik hormonlarının artması)