Siroz nedir?

Kronik karaciğer hastalığı olarak da adlandırılan siroz, karaciğerde ileri derecede hasar oluşumuna verilen isimdir. Çeşitli hastalıklar sebebiyle, bazense bilinmeyen sebeplerden dolayı karaciğerde değişik düzeylerde hasar meydana gelebilir. Bunun sonucunda karaciğerin yapısal fonksiyonlarında çeşitli bozulmalar oluşur ve düzgüsel işlevlerini yerine getirememeye adım atar. Bu durum, siroz sürecinin başlangıcıdır.

Süreç ilerledikçe işlevine devam eden karaciğer hücrelerinin azalması sonucunda karaciğer giderek sertleşmeye ve küçülmeye adım atar. Sertleşen dokulara kanın akışı zorlaşır ve kanın dokuya ulaşamaması sebebiyle yeni damar yolları oluşur. Tüm bu vakalar karaciğeri daha da negatif etkileyerek siroz tablosunu ağırlaştırır. Netice olarak karaciğer fonksiyonunu yerine getirememeye adım atar ve karaciğer yetmezliği ortaya çıkar.

Siroz emareleri nedir?

Siroz hastalığı, erken dönemde çoğu zaman emare vermez. Fakat hastalığın derecesi ilerledikçe ve karaciğerde oluşan harabiyet düzeyi arttıkça görülen emarelerde ve bu belirtilerin şiddetinde artış gözlenir. En sık görülen siroz emareleri aşağıdaki benzer biçimde sıralanabilir:

  • İştah ve kilo kaybı
  • Bulantı ve kusma
  • Devamlı halsizlik hissi
  • Bacaklarda şişme – ödem oluşumu
  • Karında asit birikimi sebebiyle şişme
  • Kas kaybı
  • Kansızlık
  • Kaşıntı
  • Sarılık
  • Kanın pıhtılaşmaması
  • Hanımlarda tane düzensizliği
  • Ciltte morarma ve kanamalar
  • Sinirlilik hali
  • Kabızlık ve gaz problemi
  • Midede ağırlık hissi

Siroz sebepleri nedir?

Sirozun malum en yaygın sebebi kronik alkol kullanımıdır. Aşırı alkol kullanımının haricinde en mühim siroz sebeplerinden bir tanesi de Hepatit B ve Hepatit C benzer biçimde kronik viral hepatitlerdir. Siroz hastalarının ortalama %10-15’lik bir kısmında ise meydana getirilen tüm araştırmalara karşın herhangi bir nedene rastlanılamamakta ve bu duruma sebebi belli olmayan siroz hastalığı (kriptojenik siroz) denmektedir. Bunların haricinde aşağıdaki nedenlerden dolayı da kişilerde ender de olsa siroz hastalığı gelişebilir:

  • Alkol kaynaklı olmayan karaciğer yağlanmaları
  • Safra yollarının tıkanması ve iltihaplanması
  • Vücudun kendi dokularına karşı antikor üretmesi sonucunda oluşan otoimmün hepatitler
  • Ağır ilaçların uzun soluklu kullanımı
  • Demir ve bakır minerallerinin aşırı alımı
  • Kronik kalp yetmezliği

Siroz tanısı iyi mi konulur?

Yukarıdaki başlıklarda yer edinen siroz belirtilerinin bir yada birkaçı ile sıhhat kuruluşuna başvuran hastalarda detaylı olarak hastalık öyküsünün alınması oldukça büyük ehemmiyet taşımaktadır. Bilhassa kronik alkol kullanımının olup olmadığı, geçmişte viral hepatit geçirilip geçirilmediği hastalara ne olursa olsun sorulmalıdır. Detaylı bir halde öyküsü alındıktan sonrasında tıbbi değerlendirmeler yapılır. Hastalığın teşhisinde elle muayenenin mühim bir yeri vardır. Siroz hastalarında rastlanan karaciğer sertliği, büyümesi, karaciğer kenarlarının belirginleşmesi, dalak büyümesi ve karında sıvı birikimi elle muayene esnasında saptanabilir.

Ek olarak sarılık, ödem ve vücutta morarmalar da ilk muayenede göze çarpan teşhis kriterleri içinde yer alır. Doktor tarafınca meydana getirilen muayenenin yanı sıra ultrason ve öteki görüntüleme şekilleri, çeşitli kan tahlilleri ve biyopsi sonucunda siroz hastalığının kati teşhisi konulabilir.

Siroz tedavi şekilleri nedir?

Karaciğer sirozu; hastalığın ilerleme seviyesine bakılırsa A, B ve C olarak 3 seviyeye ayrılır. Karaciğerin daha azca hasar almış olduğu A ve B seviyesindeki hastalarda tertipli doktor kontrolü ve tedavi sonucunda hastalığın ilerleyişi minimuma indirilerek uzun seneler süresince kaliteli bir yaşam sağlamak mümkün olabilmektedir. Uzman hekimler tarafınca uygulanan tedavilerde ilk olarak amaç karaciğerdeki sertleşmiş skar dokusunun ilerleyişinin önüne geçmek ve hastalığın yol açmış olduğu komlikasyonları önlemektir.

Karaciğere yük oluşturabilecek her türlü besinden, gereksiz ilaç kullanımından ve alkol tüketiminden kaçınmak siroz hastalarında en mühim tedavi ilkesini oluşturur. Siroz otoimmün kaynaklı ise bağışıkık sistemini baskılayan ilaçlar ile tedavi, viral hepatitlerden kaynaklanıyorsa antiviral ilaç tedavisi uygulanır. İleri düzey karaciğer harabiyeti olan C seviyesindeki siroz hastalarında ise doktor önerisi ile karaciğer nakli gerekebilmektedir. Eğer siz de siroz hastalığına haiz iseniz tertipli olarak kontrollerinizi yaptırarak ve doktor tarafınca tavsiye edilen tedavi ilkelerini uygulayarak hastalığın ilerleyişini önleyebilir, yaşam kalitenizi artırabilirsiniz.