Sakal İltihabı

Folikülit kıl kökünün iltihabıdır. Vücudun kıl barındıran herhangi bir yerinde ortaya çıkabilir. Kılı çevreleyen ağrılı ve irinli şişlik olarak görülür. Çoğunlukla kendiliğinden ya da kolay bir tedavi ile iyileşir. Sık görülen bir deri hastalığıdır. Kıl kökünün sürtünme ya da basıya bağlı olarak hasarlanması sonrasında o bölgede mikroorganizmaların çoğalarak irin oluşturmalarına bağlı gelişir. En sık boyun, kasıklar, sakal bölgesi ve genital bölgede görülür. Çoğunlukla etken bakterilerdir, bununla beraber mantarlar ve virüsler de folikülit yapabilir.

Folikülit Emareleri Nedir?

Kılı çevreleyen ağrılı, irinli ve kırmızı şişlik olarak görülür. Kaşıntı ve duyarlılık eşlik edebilir. İlerleyen günlerde irinli şişliğin açılması ile kabuklanma gözlenebilir. Kıl kökünden derine ilerleyen folikülit, fronkül (çıban) adını alır. İltihap derinleştikçe şişlik ve duyarlılık artar.

Folikülit Sebepleri Nedir?

Folikülite en sık yol açan mikroorganizma stafilokok isminde bakteridir. Bunun haricinde virüsler, mantarlar ve parazitler de folikülit etkeni olabilmektedir. Kılın deri yüzeyine çıkamadan geriye dönerek içeriye uzaması durumuna kıl dönmesi denilir ve herhangi bir mikroorganizma olmaksızın bu durumda da irin gelişebilmektedir.

Folikülit Gelişimini Kolaylaştıran Durumlar Nedir?

Folikülit oluşumunu kolaylaştıran faktörler şunlardır;

  • Sıcak ve terleme,
  • Şişmanlık,
  • Derinin sıkıca örtülmesi,
  • Traş olma (bilhassa yakın ve tahriş edici traş)
  • Sürtünmeye yol açan, terin buharlaşmasına engel olan dar giysiler,
  • Bulaşıcı hastalıklara karşı olan vücut direncini azaltan bazı hastalıkların varlığı (şeker hastalığı, lösemi, AIDS şeklinde)
  • Buluğluk sivilcesi ya da ekzema şeklinde bir deri hastalığının varlığı,
  • Deri bütünlüğünü bozan zedelenmeler (sıyrıklar, ameliyat yeri kesisi, öteki kesiler)
  • Bazı ilaçların uzun soluklu kullanımı (kortikosteroidler ve antibiyotikler)
  • Temiz olmayan küvette meydana getirilen sıcak banyodur.

Folikülit Tanısı Iyi mi Konulur?

Çoğu zaman deri muayenesi tanı koymak için yeterlidir. Kimi zaman mikroorganizmanın tespiti ve hangi ilaçların etkili olacağını anlamaya yönelik kültür antibiyogram isminde olan araştırma yapılması gerekebilir. Bu amaçla irin dolu kesecik içeriğinden örnek alıp laboratuvarda araştırma yapılır.

Folikülit Iyi mi Tedavi Edilir?

Folikülitin oluşumunu kolaylaştıran durumlar ortadan kaldırılmalıdır. (Kilo vermek, aşırı terlemeye yol açan ortamlardan kaçınmak, gevşek ve terin geçmesine müsaade eden giysiler giymek, traş olmamak ya da elektrikli traş makinası kullanmak şeklinde)

Folikülitli olan deri bölgesi nazikçe uygulanacak temizleyiciler ile temiz tutulmalıdır.

Folikülit hasta tarafınca sıkılıp içinde ne olduğu boşaltılmaya çalışılmamalıdır. Bu oldukca riskli olup mikrobun tüm vücuda yayılmasına ve belirgin nedbe oluşumuna yol açabilir.

Hafifçe olgularda o bölgeye uygulanacak sıcak kompresler ile birkaç gün içinde iyileşme olacaktır.

Daha şiddetli, sayıca oldukca ya da ilerlemiş folikülitlerin tedavisinde doktorunuzun reçeteleyeceği antibiyotik sürülerek ya da ağızdan önermiş olduğu süre ve şekilde kullanılmalıdır.

Fronkül ve karbonkül şeklinde ilerlemiş olgularda biriken cerahatin akıtılması için folikülit üstünde kesi yapılması şeklinde ufak bir cerrahi işlem gerekebilir.