Kronik Bronşit

Bronşlar, ağzımız ve burnumuzdan aldığımız havanın akciğerlerin uç kısımlarında gaz değişiminin yapıldığı hava keseciklerine ulaşmasını elde eden hava iletim yollarıdır. Bronşların şu demek oluyor ki havayollarının bir ekip nedenlerle inflamasyona uğraması, şu demek oluyor ki yangı geçirmesi bronşite neden olur. Havayolları duvarında olan bu inflamasyon (yangı) havayollarının içeriden şişerek (ödem) kalınlaşmasına ve balgam(mukus) üretiminde artışa sebep olur.

BRONŞİT TÜRLERİ NELERDİR?

Bronşit türleri akut ve kronik olmak suretiyle ikiye ayrılır.

Akut bronşit: Çoğunlukla mikroorganizmalara yada alerjik bünyelerde alerjene maruziyetine bağlı olarak gelişir. Akut bronşitte bronş duvarları şişer ve fazladan mukus üretir. Bu mikroorganizmaları çoğunlukla virüsler oluşturur. Sadece kimi zaman bakteriler de (bilhassa kapalı alanlarda ve toplu yaşanılan yerlerde) akut bronşite yol açabilir.

Kronik bronşit: Kronik bronşit ise daha oldukca sigara içimine bağlı olmakla beraber, bazı kimyasal maddeler ve mesleksel gizmen maruziyetlerinde ortaya çıkabilir.

TÜRLERİNE GÖRE BRONŞİT BELİRTİLERİ NELERDİR?

Hem akut bronşitte hem de kronik bronşitte bronşlarda şişme ve mukus artışı olduğundan en büyük emare; azca oranda yapışkan ve zor çıkan balgam, öksürük, nefes darlığı ve hırıltılı solunumdur. Sadece bu emarelere, bronşite neden olan etkene bağlı olarak; yüksek ateş, nezle hali, burun tıkanıklığı, baş ağrısı ve boğaz ağrısı da eşlik edebilir. Kronik bronşitte ise bilhassa efor ve hareketle gelen nefes darlığı ve hırıltının artması, bitkinlik hali ve hatta sık zatürre geçirme şeklinde durumlar görülür. Bununla beraber minimum iki yıl süresince, yıl içinde 3 ay süresince balgamlı öksürük de şikayetler içinde bulunmaktadır.

BRONŞİT HASTALIĞININ SEBEPLERİ NELERDİR?

Akut bronşitin en büyük sebebi mikroorganizmalardır. Mikroorganizmaların en sık sebebi ise virüslerdir. Virüslere oranla daha azca görülmek ile beraber kimi zaman bilhassa kapalı mekanlarda, toplu yaşanılan yerlerde bakteriler de akut bronşite yol açabilir. Bununla beraber iki saatten uzun süre 12 dereceden daha düşük sıcaklıktaki havayı ağız açık bir halde solumak da irritasyon tesiri sebebiyle akut bronşite sebep olabilirken, duyarlı bireylerin duyarlı oldukları alerjenlere maruziyeti de bronşit ataklarına yol açabilir.

Kronik bronşitte ise en sık niçin sigara dumandır. Etken içicilik kadar eylemsiz içicilik de kronik bronşite niçin olur. Bunun yanı sıra hava kirliliği, kimyasal maddeler, duman, mesleksel maruziyetler de hem akut hem kronik bronşite sebep olabilir.

BRONŞİT TANISI NASIL OKUNULUR?

Bronşit tanısı ilk olarak hastalık öyküsü ve fiziki muayene ile konulur. Hastalar öykülerini anlattığında doktor tarafınca bu emareler değerlendirilir. Arkasından fiziki muayene gerçekleştirilir. Lüzumlu durumlarda kan testi, balgam testi, solunum testi, kan gazı analizi, akciğer grafisi yada bilgisayarlı tomografi şeklinde çeşitli tetkikler istenebilir. Akut bronşit çoğunlukla üst solunum yolu enfeksiyonunu takiben adım atar. Bu, hastalık öyküsünde oldukça mühim bir ipucunu oluşturur. Bu süreçte kişiye hususi tetkikler hem bronşitin tanısının konulmasını, hem de bronşit ile karışabilecek başka hastalıkların değerlendirme dışı kalmasını sağlar.

BRONŞİT TEDAVİSİ NASIL UYGULANIR?

Bronşit tedavisinde temel hedef, bronşlardaki şişliği azaltıcı ve artan koyulaşmış balgamı yumuşatıcı ilaçların kullanılmasıdır. Bronşit hastalığında bir çeşit destek tedavisi uygulanır. Tedaviye ek olarak bolca sıvı alınması, alerjen yada mesleksel, kimyasal herhangi bir maruziyetin sebep olduğu düşünüyorsa, bunların ortadan kaldırılması yada uzak durulması tedavinin mühim bir bileşenini oluşturur. Çoğunlukla virüs nedenli olduğundan akut bronşitte antibiyotik kullanmaya gereksinim yoktur. Sadece bakteriyel bir etken olduğuna yönelik ipuçları var ise bu durumda antibiyotik azca sayıda olguda kullanılabilir.  Bilhassa enfeksiyon emaresi olmadan tekrarlayan bronşit ataklarında alerjik olan yada olmayan astım ne olursa olsun akla gelmelidir.